توضیحات
یکی از مدعیات دیرینۀ مکتب اتریشی علم اقتصاد این بوده است که سرمایه همگن نیست. همگن فرض کردن واحدهای سرمایه و اکتفا به ملاحظۀ رشد یا نزول ارزش دلاری سرمایه گذاری، به معنای نادیده گرفتن نقش تعیین کنندۀ تغییرات کیفی سرمایه است. این نادیده گیری موجب میشود تحلیل اقتصادی بسیار انتزاعی شده و نتایج تحلیل از واقعیات دور باشند. «فردریش آگوست هایک» یکی از نامدارترین اقتصاددانان مکتب اتریش در این کتاب با عنوان «Denationalisation of Money»، پا را فراتر گذاشته و ادّعا میکند که حتّا موجودی پول یک اقتصاد نیز از واحدهای همگن تشکیل نشده است. کالاهای مختلف به درجات مختلف از صفت «نقدینگی» یا «پول بودن» برخوردارند. همچنین توجه تامّ به «تورّم» سطح عمومی قیمتها و در نظر نگرفتن تغییرات قیمتهای نسبی، یک تقریب بسیار انتزاعی و نه چندان مفید از تأثیرات تغییر عرضه و ارزش پول است.
جان مینارد کینز در آغاز کتاب «نظریۀ عمومی» تصریح میکند که روی سخن من با اقتصاددانان همتراز است. هایک چنین تصریحی ندارد امّا با در پیش گرفتن اجمال و اختصار، مخاطب خود را بینیاز از بسیاری توضیحات فرض کرده است. با این حال و با وجود برخی ابهامات جزئی در بعضی از بخشهای کتاب، به نظر میرسد مدّعای اصلی و استدلال نویسنده آنقدر روشن است که برای درک آن حتّا نیازی به تخصّص در علم اقتصاد نیست.
در این کتاب تلاش هایک بیشتر متوجّه طرح جدّی یک سؤال است تا متقاعد کردن ما در مورد جواب آن: «آیا رقابت بین منتشرکنندگان انواع کاملاً متمایزی از پول (یعنی واحدهای مختلف پول) نمیتواند نوع بهتری از پول را نسبت به آنچه تاکنون داشتهایم در اختیار ما بگذارد؟». به نظر میرسد اکنون پس از گذشت بیش از چهل سال از نگارش این کتاب و در دورۀ ظهور غیرمنتظره و گسترش تدریجی ارزهای دیجیتال، سؤال مورد نظر هایک اهمیت بسیار بیشتری یافته باشد. جنبۀ دیگر اهمیت این سؤال مربوط به یک ویژگی محیط اقتصاد سیاسی کشورهایی مانند ایران است؛ یعنی تعهد بسیار متزلزل دولتها به انضباط پولی و در نتیجه ده ها سال تورّم مزمن. در چنین محیطهایی ممکن است راهحل انقلابی هایک برای ایجاد یک نهاد پولی نوین و مستقل از دولت، واقع بینانه تر از بسیاری توصیه های ناظر به اصلاح نهاد پولی دولتی موجود باشد.
به خوانندۀ محترم یادآور میشویم که توضیحات کوتاه مترجمان با اُمید روشنتر شدن متن با فونت کوچکتر در [ ] گنجانده شده و از متن اصلی متمایز شدهاند.
دیدگاهها
هیچ دیدگاهی برای این محصول نوشته نشده است.